O'da genel kültür ucu tarihe dayanır bazı kişiler de tarihi sevmezler BENİM matematiği sevmediğim gibi o nedenle de geçmişini bilmezler halbu ki evveli olmayanın ahiri olmaz örünü kökünü ebeveynden öğrenmesi gerekir.demek ki bu konuda zayıf kalınmış ki bazı insanlarımız evvelini öğrenmek için dernek yoluyla olsun öğrenmeye çalışıyorlar ama gelin görün ki bu derneği kuran kardeşimiz belli ki iyi niyetle bu sisteme baş vurmuş ama vallahi köyünü kendide bilmiyor hele ki köyünün tarihçesini hiç bilmiyor.29.1 2023 günü kongresi yapılan dernek iyi partinin il ilçe kadın kolları başkanları bazı sivil toplum örgütleri katılırken CHP millet vekili Ahmet Önal'ın kendi köyü olması hasabi ile kurulan dernek için memnuniyetini belirten bir konuşmada yaptı Anvak divan başkanının bu işlerde acemi olduğuda gözlerden kaçmadı bir çuval inciri berbet ederek kongreyi sonlandırdı
hal bu ki AHıLı ’NİN TARİHİ şöyle.
Ahılı yaklaşık 1150 yıllarında kurulmuştur. Ahılı’ya bu yıllarda Ankara civarında bulunan Ahi Türklerinden bir grup gelerek yerleştikleri tahmin edilmektedir. Bu grubun Usta İbrahim oğulları Yuva da Osman usta oğulları olarak isimleri zikredilmektedir yuuva köyünün kuruluş tarihi 1178 dir zira bunlar süleyman şahın peşinde gidenler dir 1178 Süleyman şahın ölüm tarihi dir Türkiye genelinde 13 yuva köyüyü bulunmaktadırsüleyman şah ölünce peşinde gidenler obalaşmışlardır bu derneğin ARG görevlisi olmam nedeni ile ileri günlerde kırıkkale'nin köylerinin hangi köylerle bağlantısı var sizlere anlatacağı inşallah.kaynaklarım profesör faruk sümere dayanmaktadır.yakın tarihe bakılırsa Yuva ve ahılının geçim kaynağı testiciliktir,topraktan yapılan çanak giller fomilyasından olan testi,turfan,testinin küçüğü kunkulu,içme sularının vaz geçilmezi pörekler şu anda bile buluna bilir eski köylerde akan pınarların yolu pörekten geçer pilastik icad olmadan sular köylere pöreklerle getirilirdi.yuvada ahılıda testi toprağı çulul köyü arazisinden eşeklerle getirirlerdi çuval içerisinde yıl 1945-1962'ye kadar sonraları traktör köylere gelince traktörlerle toprak taşındı.
(GÜMÜŞ SOY), Tekke oğulları (ALBAYRAK) ve Ömer Oğulları(ÖNAL) olduğu tahmin edilmektedir. Köyün adı "AHİ" kelimesinden gelmektedir Ahi anlamı esnaf alışverişle uğraşan demektir. Ahılı halkının büyük bir çoğunluğu Horasan, Bayburt, Erzurum, İspir yöresinden gelmiştir. Ahılı’nın en eski sülaleleri Sefer oğulları (ERDURAN), Murat oğulları (ACUN)lar gümüşhane muhaçiri dirler köyün en eskisi Kılıç oğulları ile köksallardır.
"NEŞTER"
İLKEMİZ GERÇEKLERİ YAZMAKTIR.