Hareketsiz yaşam, modern toplumlar için en önemli problemlerin başında yeralmaktadır.Kronik hastalıkların ortak risk faktörlerinden biri olan fiziksel inaktivite (fizikselhareketsizlik), dünya genelindeki ölüme neden olan risk faktörleri sıralamasında obezitenin deönünde dördüncü sırada yer almaktadır.
Dünya Sağlık Örgütü tarafından bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesinde fizikselaktivitenin yararları konusunda toplum bilincini oluşturmak, iyi uygulamalara dikkat çekmek,sağlıklı davranışları ve yaşam tarzlarını teşvik etmek için 10 Mayıs günü ?Sağlık İçin HareketEt Günü? olarak belirlenmiştir. Fiziksel aktivite, günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen herhangi bir bedensel hareket olarak tanımlanmaktadır. Bireylerin fiziksel ve ruhsal sağlığının geliştirilmesinde temel araçlardan biridir.
Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için haftada 150 dakikalık (haftanın 5 günü 30 dakikalık) orta şiddette bir egzersiz yetişkinler açısından yeterlidir. 1-4 yaş arası çocuklar, gün içinde farklı şiddetlerde toplam 180 dakikalık fiziksel aktivite yapmalıdırlar. 5-18 yaş arasındaki çocuk ve ergenler için ise, günde 60 dakika, orta şiddetliden yüksek şiddetli aktivitelere doğru şiddeti değişen aktiviteler önerilmektedir.Orta şiddetli aktiviteler sırasında kişi konuşabilir fakat şarkı söyleyemez. Hızlı yürümek, düşük tempolu koşular, dans etmek, ip atlamak, yüzmek, masa tenisi oynamak, yavaş tempoda bisiklet sürmek vb. orta şiddetli aktivite örnekleridir.
Yüksek şiddetli aktiviteler sırasında kişi, aktivite sırasında nefesi kesilmeden birkaç kelimeden fazlasını konuşamaz (tempolu koşu, basketbol, futbol, voleybol, hentbol ve tenis oynamak, step-aerobik derslerine katılmak, tempolu dans etmek vb).Günlük yaşamı mümkün olduğunca aktif geçirmek sağlıklı bir yaşamın ilk adımıdır.Daha fazla yarar elde edebilmek ve sağlığı koruyup geliştirebilmek için fiziksel aktiviteler düzenli olarak yapılmalı ve yaşamın bir parçası hâline getirilmelidir.
DSÖ? nün genel olarak her zamanki fiziksel aktivite ve egzersiz önerilerinin yanında COVID-19 pandemisine bağlı izolasyon ve benzeri kısıtlamalar kapsamında da önerileri olmuştur. Sağlıklı bir birey için DSÖ?nün önerisi haftada en az 150 dakika orta şiddette veya 75 dakika yüksek şiddette egzersiz veya bu ikisinin kombinasyonu şeklindedir. Bu önerilerin genel şablonu COVID-19 döneminde de aynı kalmakla beraber evde ve benzeri kısıtlı alanlarda da egzersiz yapılabileceği şekilde öneriler sunulmuştur. Bunlar genel olarak şu şekildedir; dans, çocuklarla oyun, ev temizliği, bahçe uğraşısı gibi aktiviteler İnternet üzerinden egzersiz videolarını takip etmek ve eş zamanlı uygulamak.
Dr. Murat AĞIRTAŞ
Kırıkkale İl Sağlık Müdürü
"haber editörü satı Çetiner"
(kral 71 gerçekleri biz yazarız)
