???
Kırıkkale ili ilçe ve köylerinde TIBBİ ATIK ?a ait Hastaneler ile Sağlık
ocaklarında incelemeler yaparak İnsan hayatına çok zarar veren Tıbbi atıkları,
Belediyeler ve Hastanelerin Tıbbi Atıklarının muhafaza depolama,
sevkiyatlarının özel araçlarla mı tıbbi atık torbaları ile mi, Özel Tıbbi atık
Logolu konteynırlar la mı özel Toplama yapan personelin özel kıyafetlerle mi.
Bertaraf ine ilişkin özel önlemler alınıp alınmadığını incelediler
Emine Sarı - Ayşegül Öz kılıç-Bahar ürkmez- Gözde şahinli- Gamze Ok atan- İrem
Aksan Hüsne Nur Bektaş. Öğrenciler Bu çalışmalarını Sosyal Sorumluluk Projesi
olarak kayıtlarına alarak bu projeyi başta Okullarının Bölüm öğretmenlerine.
İkinci safha olarak sağlık Bakanlığına bilgi ve belgeleri vererek Kendilerinin
İnsan sağlığına katkılarını sunmanın hazını yaşayacaklarını belirtiler.
Öğrenciler TIBBİ ATIK nedir bilgilerini de vererek kamuoyunu bilgilendirmek
istediler.
Sağlık kuruluşlarından kaynaklanan atıklar evsel katı atıkların dışında havada,
suda ve toprakta kalıcı özellik gösteren ve ekolojik dengeyi bozan atıklar
olduğundan tehlikeli ve zararlı atık sınıfına girmekte ve bu tür atıkların
üretim, taşıma, depolama ve bertaraf ına ilişkin özel önlemler alınması
gerekmektedir.
Diğer bütün kuruluşlarda olduğu gibi sağlık kuruluşlarında da her geçen gün
atık miktarı verdikleri hizmet ölçüsünde hızla artmaktadır. Ancak bu artışın
neden olabileceği tehlike riskinin ortadan kaldırılması için gerekli önlemlere
ve uygulamalara geçiş aynı hızda gerçekleşmemektedir. Ülkemizde son yıllarda
çevre konusundaki olumlu gelişmeler, tıbbi atıklara "ne yapılmalıdır??
sorusunun cevabını arama ihtiyacını doğurmuştur. Bu sorunun cevabının, tıbbi
atıkların yönetimi konusunda uluslar arası standartlara uygun olarak çıkarılan
Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği?nin tam ve doğru olarak uygulanmasıyla
bulunacağı muhakkaktır.
Bu amblem"uluslar arası biyotehlike amblemi?olup, bu amblemin kapsamında,
toplanmasından, taşınmasına, geçici depolanmasından beri tarafına kadar diğer
atıklardan ayrı işlem görmesi gereken tehlikeli hastane atıkları yer
almaktadır.
Sağlık kuruluşları, araştırma kuruluşları ve laboratuarlar tarafından
oluşturulan tüm atıklar tıbbi atıktır. Bunun dışında evde yapılan tıbbi bakım
(diyaliz, insülin enjeksiyonları) esnasında üretilen atıklar gibi küçük veya
dağınık durumda bulunan kaynaklardan çıkan atıklar da tıbbi atıktır. Tıbbi
Atıkların Kontrolü Yönetmeliği?ne göre ise tıbbi atık, sağlık kuruluşlarından
kaynaklana enfeksiyöz atık, patolojik atık ve kesici-delici atıkları ifade etmektedir.
Daha geniş bir tanımlamayla "tıbbi atık? tanımı,-Mikrobiyolojik laboratuar
atıkların-kan ürünleri ve bunlarla konta mine olmuş nesneleri -Kullanılmış
ameliyat giysilerini (kumaş, önlük ve eldiven v.b)-Diyaliz atıklarını (atık su
ve ekipmanlar)-Karantina atıklarını-Bakteri ve virüs içeren hava
filtrelerini-Enfekte deney hayvanı leşleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla
temas eden tüm nesneleri,-Vücut parçaları, organik parçalar, plasenta, kesik
uzuvlar v.b.ni, (insani patolojik atıklar)-Biyolojik deneylerde kullanılan
kobay leşlerini,-Enjektör iğnelerini,-İğne içeren diğer kesicileri,-Bisturileri,-Lam-lameli,-Kırılmış
diğer cam v.b. nesneleri kapsamaktadır.
TIBBİ ATIK : SINIFLANDIRMA..Dünya Sağlık Teşkilatı, Basıl Sözleşmesi
Sekretaryası ve Avrupa Birliği tarafından yürütülen teknik çalışmalarda tıbbi
atıklar için farklı sınıflandırmalar yapılmıştır.
Basıl Sözleşmesi Sekretaryası tarafından hazırlanan "Biyomedikal ve Sağlık
Bakım Atıklarının Çevreyle Uyumlu Yönetimi Teknik Klavuzu (Y1;Y3)?na göre biyomedikal
ve sağlık bakım atıklarının sınıflandırılması Basıl Sözleşmesinin EK I, II,
VIII ve IX? ündeki ana sınıflandırmaya dayanmakla birlikte, sağlık bakım
sektöründeki pratik uygulamalara göre özelleştirilmiştir. Buna göre
biyo-medikal ve sağlık bakım atıkları aşağıdaki gruplara ayrılmaktadır:
A. Evsel ve belediye atıkları ile aynı kompozisyondaki sağlık bakım
atıkları..A1. Normal evsel ve belediye atıkları ..B. Özel önem ve dikkat
gerektiren biyomedikal ve sağlık bakım atıkları.B1. İnsan anatomik atıkları
(dokular, organlar, vücut parçaları, kan ve kan .B2. Atık kesici ve deliciler
(iğneler, enjektörler, neşterler, bistirüler)..B3. Farmasötik atıklar (süresi
dolmuş ilaçlar)..B4. Sitotoksik farmasötik atıklar. B5. Kan ve vücut sıvı
atıkları (kan veya diğer vücut sıvıları ile kont amine olmuş materyaller)..C. Encekte
atıklar..(a)Bulaşıcı hastalığı olan enfekte olmuş hastaların kan ve türevleri,
diğer vücut sıvıları veya dışkıları ile kont amine olmuş ekipmanlar ve
materyaller,
(b)Laboratuar atıkları (canlı biyolojik ajanlar içeren kültür ve stoklar ve
diğer laboratuar aletleri)..D. Diğer tehlikeli atıklar .Solventler,
kimyasallar, piller, çözeltiler vb?E. Radyoaktif atıklar
Dünya Sağlık Teşkilatı tarafından yayımlanan "Güvenli Tıbbi Atık Yönetimi?
isimli kitapta ise tehlikeli tıbbi atıkların sınıflandırılması yapılmaktadır.
Buna göre tıbbi atık kategorileri aşağıdaki gibidir
Enfekte atık Patojen içerdiğinden kuşku duyulan atık laboratuar kültürleri;
karantina koğuşlarından çıkan atıklar; enfekte hastalarla temas eden
araç-gereçler; dokular
Patolojik atık Vücut dokuları veya sıvıları Vücut parçaları; kan ve diğer vücut
sıvıları; fetüsler
Kesiciler Kesici atık İğneler; infüzyon setleri; bistüriler; bıçaklar; kırık
camlar
Farmasötik atık İlaç içeren atık Miyadı dolmuş veya kullanılmayan ilaçlar, ilaç
içeren veya ilaçla kont amine maddeler (şişeler, kutular)
Genotoksik atık Genotoksik özellikli maddeleri içeren atık Sitotoksik ilaç
içeren atıklar (sıklıkla kanser tedavisinde kullanılan), genotoksik kimyasallar
Kimyasal atıklar Kimyasal madde içeren atıklar Laboratuar ayıraçları, film
banyo kimyasalları, miyadı dolmuş veya kullanılmayan dezenfektanlar, solventler
Yüksek oranda ağır metal içerikli atıklar Piller, kırık termometreler, kan
basıncı ölçüm cihazları
Basınçlı kaplar Gaz silindirleri, gaz kartuşları, aerosol kutuları
Radyoaktif atık Radyoaktif madde içeren atık Radyoterapi veya laboratuar
araştırmalarından artan sıvılar; kont amine olmuş cam eşya, ambalaj veya kağıt;
açık radyonükleidler ile muayene veya tedavi edilen hastaların dışkı ve idrarı,
kapalı kaynaklar.
Enfekte
atık:Bu kategori aşağıdakileri içerir;
? Laboratuar çalışmalarında oluşan enfekte kültürler,
? Enfeksiyon hastalığı olan hastalara yapılan ameliyat ve otopsi atıkları
(dokular, kan veya diğer vücut sıvıları ile temas etmiş maddeler ve araç
gereçler, vb.),
? Karantina altındaki servislerde bulunan enfekte hastalardan kaynaklanan
atıklar (hasta çıktıları, enfekte veya cerrahi yaraların pansuman malzemeleri,
insan kanı veya diğer vücut sıvıları ile kirlenen giysiler, vb.),
? Enfekte olmuş hemodiyaliz hastalarının atıkları (tüp ve filtre gibi diyaliz
malzemeleri, disponibl havlular, gecelikler, önlükler, eldivenler ve laboratuar
giysileri, vb.),
? Enfekte olmuş laboratuar hayvanları,
? Enfekte kişi ve hayvanlarla temas eden diğer malzeme veya aletler.
Patolojik atık:Patolojik atıklar, doku, organ, vücut parçaları, insan fetüsleri
ve hayvan leşleri, kan ve vücut sıvılarından oluşur. Bu kategoride tanımlanan
insan ve hayvan vücut atıkları anatomik atık olarak da adlandırılır.
Kesiciler: Kesiciler, iğneler, hipodermim iğneler, bisturi ve bisturi ağızları,
bıçaklar, infüzyon setleri, testereler, kırık camları kapsayan, kesici ve
delici yaralanmalara sebep olabilen maddelerdir.
Farmasötik atık:Farmasötik atıklar süresi dolmuş, kullanılmayan, yanlışlıkla
dökülen ve kont amine olan farmasötik ürünler, ilaçlar, aşılar ve artık
istenmeyen ve uygun şekilde bertaraf edilmesi gereken atıkları içerir.
Genotoksik atık:Genotoksik atık yüksek derecede tehlikelidir ve mutajenik,
teratojenik veta karsinojenik özelliklere sahip olabilir. Hem hastane
içerisinde hem de bertaraftan sonra ciddi güvenlik problemleri meydana getiri
ve özel dikkat gösterilmelidir. Genotoksik atıklar, bazı sitostatik ilaçları,
sitostatik ilaçlarla tedavi edilen hastaların kusmuk, idrar veya dışkıları,
kimyasallar ve radyoaktif maddeleri içerebilir. Bu kategorideki temel maddeler
olan sitotoksik (veya antineoplastik) ilaçlar, bazı canlı hücrelerin büyümesini
durdurma veya öldürme yeteneğine sahiptirler ve kanser kemoterapisinde
kullanılırlar.
Kimyasal atık: Kimyasal atık katı, sıvı ve gaz kimyasalların atılmasından
oluşur. Örnek olarak tanı ve deneysel çalışmalar, hastane genel temizlik ve
dezenfeksiyon işlemlerinden çıkan atıklar verilebilir. Sağlık hizmetlerinden
oluşan kimyasal atık tehlikeli veya tehlikesiz olabilir; ????..
Haber... ARİF ÇAKIROĞLU KRAL 71.
